Yeterlik Sınav Bilgileri

psikiyatri.org.tr /

Psikiyatri Yeterlik Sınavı

Amacı kısaca psikiyatri uzmanlarının bilimsel gelişmeleri yakından izlemelerini ve güncel bilgiye ulaşmalarını teşvik etmek olarak tanımlanabilecek Psikiyatri Yeterlik Sınavı, 2006 yılından bu yana Türkiye Psikiyatri Derneği (TPD)  Psikiyatri Yeterlik Kurulunun düzenlemesiyle gerçekleştirilmektedir. Yeterlik Kurulu, TPD’nin bir yan kuruluşu olarak 2003 yılında kurulmuştur.
Psikiyatri Yeterlik Kurulunun Amaçları Nelerdir?

  • Psikiyatri uzmanlık ve uzmanlık sonrası eğitiminin standartlarının belirlenmesi ve standardın yükseltilmesi için çalışmalarda bulunmak,
  • Psikiyatri uzmanlık eğitiminin belirlenen standartlara uygun olarak verilmesi ve eğitimin niteliğinin yükseltilmesi için eğitim kurumları arasında işbirliğini sağlayıcı çalışmalar yapmak,
  • Psikiyatri uzmanlarının bilgi ve uygulama becerilerinin gelişmesi için sürekli tıp eğitimi (STE) etkinliklerine katılımlarını teşvik etmek, özendirmek ve değerlendirmektir.
  • Psikiyatri Yeterlik Kurulu, amacını, psikiyatri uzmanlarına yönelik ülke genelinde merkezi ve standart bir sınavla ilgili başvuru koşullarını tanımlamak, belirli aralıklarla sınav düzenlemek, sınavda başarılı olanlara Yeterlik Belgesini vermek yoluyla gerçekleştirir.

Çalışma İlkeleri
Psikiyatri Yeterlik Kurulunun çalışma ilkeleri, Tıpta Uzmanlık Tüzüğü, Türk Tabipleri Birliği-Uzmanlık Dernekleri Eşgüdüm Kurulu (TTB-UDEK) Yönergesi ve TPD Tüzüğü ile uyumludur. Tıpta Uzmanlık Tüzüğü, TTB-UDEK Yönergesi veya TPD Tüzüğünde değişiklik söz konusu olduğunda, bu uyum, karşılıklı etkileşime izin verecek şekilde sürdürülür. Çalışmalarında, Avrupa Tıp Uzmanları Birliği (Union Européene des Médecins Spécialistes-UEMS) ilkeleriyle uyumu gözetir.

Psikiyatri Yeterlik Kurulunun çalışma düzeni
Psikiyatri Yeterlik Kurulu, çalışmalarını, 8 Kasım 2003 tarihinde düzenlenen ve 24 Kasım 2007 tarihli TPD Genel Kurulu’nda değişiklik yapılan TPD Psikiyatri Yeterlik Kurulu Yönergesi doğrultusunda gerçekleştirmektedir.

Psikiyatri Yeterlik Kurulu bugüne kadar neler yaptı?

  • Psikiyatri uzman ve asistanlarını bilgilendirmek üzere çok sayıda toplantı düzenlendi.
  • Anket çalışmalarıyla mevcut duruma ve gereksinimlere ilişkin görüşleri topladı.
  • Psikiyatri uzmanlık eğitiminde gereklilikler ve asgari standartları belirlemeye yönelik çalışmalar yaptı. Bu kapsamda “Uzmanlık Eğitiminde Gereklilikler ve Asgari Standartlar” ve Uzmanlık Eğitimi Kayıt Belgesi’ni (Asistan Karnesi) hazırladı. (TPD üyesi olan meslektaşlarımız bu belgelere  www.psikiyatri.org.tr adresinden ulaşabilirler) 
  • Ülke genelindeki eğitim olanaklarındaki dengesizliği dikkate alarak çeşitli konularda kurslar düzenlenmesini sağladı.
  • İki kez yazılı sınav, iki kez de uygulama sınavı gerçekleştirdi. Toplam 14 kişi sınavlarda başarılı olarak Yeterlik Belgesi aldı.

Yeterlik nedir?
Psikiyatri yeterliği,  psikiyatri uzmanlarının temel bilgiler, güncel bilgiler ve psikiyatri uygulamalarıyla ilgili yeterliğini tanımlar ve merkezi olarak düzenlenen sınav ile belirlenir.

Nasıl başvurulur?
Sınava girebilmek için TPD Psikiyatri Yeterlik Kurulu’na bir dilekçeyle başvurulması ve aşağıda sayılan belgeleri dilekçeye eklemesi gereklidir:

  • Asistanlığı süresince asistan karnesi (uzmanlık eğitimi kayıt belgesi) uygulanmışsa, bu belgenin asistanlık yaptığı kurum tarafından onaylanmış bir örneği,
  • Sınava katılım ücretinin yatırıldığını gösterir banka dekontu,
  • Uygulama sınavı için Türkiye'de psikiyatri uzmanı olarak çalışabilir olduğunu gösterir bir belge.

Nasıl bir sınav?
Sınav, Yazılı Sınav ve Uygulama Sınavı olarak iki aşamada yapılır.

Yazılı sınavla ilgili ilkeler

  • Uzmanlık eğitiminin son yılında olan tıpta uzmanlık öğrencileri /asistanlar katılabilir.
  • Adayın temel ve güncel psikiyatri bilgisini ölçmeye yönelik olarak yapılan sınavdır.
  • Yılda en az bir kez yapılır.

Yeterlik yazılı sınavının teknik yönleri

  • Sınav çoktan seçmeli 100 sorudan oluşur.
  • Sınav süresi 90 dakikadır.
  • Sınav sorularının kapsamı müfredat kurulunun çalışması sonucu oluşturulan konular listesine (Ek.1) göre düzenlenmiştir.

Uygulama Sınavıyla ilgili ilkeler

  • Adayın bilgisini ve klinik becerisini ölçmeye yönelik sınavdır.
  • Uygulama Sınavına, Yazılı Sınavda başarılı olan psikiyatri uzmanları katılabilirler.
  • Yılda en az bir kez yapılır.
  • Uygulama Sınavı, Yeterlik Sınav Altkurulunca oluşturulan jüri ya da jüriler tarafından yapılır.
  • Uygulama Sınavına başvurabilmek için, Yazılı Sınavda başarılı olunan tarihin üzerinden 3 yıldan fazla bir süre geçmemiş olması gerekir.

Yeterlik uygulama sınavının teknik yönleri?

  • Uygulama sınavı Nesnel Örgün Klinik Sınav (NÖKS) (Objective Structured Clinical Examination / OSCE-) sistemi ile gerçekleştirilmektedir.
  • Bu sistemde hasta rolü yapan oyunculardan yararlanılmaktadır. Çeşitli istasyonlarda görev alan ve belirli senaryoları sunan hasta rolü yapan oyuncularla gerçekleştirilen görüşme, muayene ve değerlendirmeler gözlemci tarafından standardize olarak değerlendirmekte ve puanlanmaktadır. Bazı istasyonlarda görüşme istenmemekte; rapor yazma, bilimsel makale okuma gibi uzman hekimin sahip olması gereken yetiler değerlendirilmektedir. TPD çevrimiçi sitesinde Yeterlik Kurulu bağlantısından örnek bir uygulamaya ulaşılabilir.
  • Her istasyon için belirli bir zaman söz konusudur.
  • Sınav süresi toplamda yaklaşık 90 dakikadır. 

Sınav sonuçlarının duyurulması, belgelendirme ve yeniden belgelendirme

  • Sınav sonuçları adayların adreslerine postalanacak, ayrıca ilan edilmeyecektir. Yeterlik sınavının her iki aşamasında da başarılı olarak belge almaya hak kazanan kişilere TPD Yeterlik Belgesi verilecektir. Yeterlik Belgesinin geçerlilik süresi 10 yıldır.
  • Yeniden Yeterlik Belgesi alabilmek için, son 10 yılda, TTB-STE Kredilendirme Kurulu ya da Yeterlik Yürütme Kurulunca geçerliliği kabul edilen bir uluslararası kredilendirme kuruluşu tarafından kredilendirilmiş psikiyatri alanındaki sürekli tıp eğitimi (STE) etkinliklerinden, Yeterlik Yürütme Kurulu tarafından belirlenecek miktarda STE kredisi alınmış olmalıdır.

TPD-Psikiyatri Yeterlik Kurulu
Adres ve iletişim Türkiye Psikiyatri Derneği Merkezi Tunus Cad. 59/5 06680 Kavaklıdere / Ankara Tel: 0(312) 468 74 97 Faks: 0(312) 426 04 53


Yeterlik Yürütme Kurulu (2007 - 2009)

Raşit Tükel (Başkan)
Figen Karadağ (İkinci Başkan)
Numan Konuk (Sekreter)
Tunç Alkın
Ali Savaş Çilli
Hayriye Elbi
Sibel Mercan
Aylin Uluşahin
Aylin Yazıcı
Eğitim Programlarını Geliştirme Altkurulu

Tunç Alkın (Başkan)
Aylin Yazıcı (Sekreter)
Ömer Aydemir
Halise Devrimci Özgüven
Sinan Gülöksüz
Numan Konuk
Süheyla Ünal
Simavi Vahip

Yeterlik Sınav Altkurulu

Aylin Uluşahin (Başkan)
Fisun Akdeniz (Sekreter)
Pınar Çetinay
Figen Karadağ
İbrahim Eren
Sibel Mercan
Lut Tamam

 

Akreditasyon Altkurulu

Raşit Tükel (Başkan)
Ali Savaş Çilli (Raportör)
Ercan Abay
Cem Atbaşoğlu
Hayriye Elbi Mete
Mustafa Sercan
Zeliha Tunca
Berna Uluğ
Medayim Yanık

 

Ek 1  Yazılı Sınav konuları ve soruların konulara göre ağırlıkları


Soru
ağırlıkları

Hasta değerlendirmesi

Ruhsal durum muayenesi, fizik ve nörolojik muayene ve öykü almayı içeren klinik değerlendirme ve tanı koyma becerisi, ayırıcı tanı ve tedavi planının oluşturulması, tedavi izlemi

6

Büyüme ve gelişim

Sosyal-emosyonel-bilişsel gelişim, gelişim kuramları

2

Acil psikiyatri
ve kriz müdahalesi

Acil hastaya yaklaşım, acil hastanın stabilizasyonu ve yönlendirilmesi, intihar eğilimi olan hastaların değerlendirilmesi ve tedavisi, krizlere müdahale yöntemleri

4

Afet psikiyatrisi

Afet durumlarında hastaya yaklaşım, hastanın değerlendirilmesi, tedavisi ve yönlendirilmesi

2

Tanı araçları ve psikolojik testlerin değerlendirilmesi

Yaygın olarak kullanılan tanı araçları ile psikolojik testlerin kullanımı ve yorumlanması, nöropsikolojik testler

2

Erişkin psikopatolojisi

Psikiyatrik bozuklukların tanı ve sınıflandırılması, psikopatoloji kuramları

16

Klinik psikofarmakoloji

Kısa ve uzun süreli farmakolojik tedaviler, ilaçların etki mekanizmaları

8

Fiziksel tedaviler

EKT endikasyonları, kontrendikasyonları, uygulama biçimleri ve diğer fiziksel tedaviler

2

Psikoterapiler

Analitik yönelimli bireysel psikoterapide kuram ve teknikler

3

Bilişsel-davranışçı terapilerde kuram ve teknikler

3

Grup terapileri endikasyon ve süreçleri hakkında bilgi

1

Aile terapileri (aile dinamiklerini tanıma, aileye danışmanlık ve müdahale teknikleri)

1

Diğer

1

Nöroloji
/nöropsikiyatri

Psikiyatrik uygulamada karşılaşılan nörolojik bozuklukların etiyoloji, tanı, ayırıcı tanı ve tedavisi, nöropsikiyatrik sendromlar

6

Toksikoloji

İlaçların ve ilaç yan etkilerinin morbidite ve mortaliteye etkileri

1

Alkol ve madde kullanım bozuklukları

Yatan ve ayaktan alkol ve madde bağımlılığı hastalarında etiyoloji, tanı, arındırma ve uzun süreli tedavi

6

Yaşlılık psikiyatrisi

Psikiyatrik bozukluğu olan yaşlı hastalarda tanı ve tedavi

3

Etik

Tıp etiği ve psikiyatrik uygulamalarda etik ilkeler

2

Nörobilim

Temel nöropatoloji, nöroanatomi, nörokimya, nörofizyoloji ve bilişsel nöropsikoloji, psikogenetik, beyin görüntüleme

6

Cinsel işlev bozuklukları

Cinsel işlev bozukluklarının etiyoloji, tanı, ayırıcı tanı ve tedavisi

2

Cinsel kimlik bozuklukları

Cinsel kimlik bozukluklarında etiyoloji, tanı, ayırıcı tanı ve hastaya yaklaşım

1

İletişim becerileri

Hastalar ve aileleri; psikologlar, psikiyatri hemşireleri, sosyal hizmet uzmanları ile etkin işbirliği için gereken tutumlar

1

Çocuk ve ergen psikiyatrisi

Çocuk ve aileyle görüşme teknikleri, psikiyatrik bozukluğu olan çocuk ve ergenlerin tanı ve tedavisi konusunda deneyim kazanılması

3

Zeka geriliği

Zeka geriliği ve diğer gelişimsel bozuklukları olan hastaların tanı ve tedavisi konusunda deneyim kazanılması

1

Liyezon-konsültasyon

Dahili ve cerrahi servislerdeki hastaları içeren konsültasyon-liyezon psikiyatrisi uygulamaları, ruhsal hastalık-tıbbi hastalık ilişkisi

4

Psikiyatrik epidemiyoloji

Ruhsal bozuklukların sıklığı, biyolojik ve çevresel risk etkenleri

2

Toplum psikiyatrisi

Topluma dayalı-koruyucu psikiyatri uygulamaları, psikososyal çevrenin bozukluklara etkisi, sosyal psikoloji, damgalama

2

 

Psikiyatrik rehabilitasyon

Ruhsal rehabilitasyon teknikleri, yeti yitiminin rehabilitasyonu, sosyal beceri eğitimi

2

Kültürel psikiyatri

Ruhsal bozukluklarda kültürel etkenler, kültürler arası psikiyatri, sosyal grupların psikolojisi

1

Psikiyatri tarihi

Psikiyatrinin kökeni ve tarihi gelişimi

1

Araştırma eğitimi

Araştırma yöntemleri, literatürü eleştirel değerlendirebilme (kanıta dayalı tıp), temel biyoistatistik

1

Adli psikiyatri

Kötü hekimlik uygulamaları, bilgilendirilmiş olur, rıza dışı hastaneye yatırma, vesayet vb.

4

 


Ek 2

TÜRKİYE PSİKİYATRİ DERNEĞİ

PSİKİYATRİ YETERLİK KURULU YÖNERGESİ

 

GENEL KONULAR

Tanım

Madde 1-  Bu yönergede geçen bazı terimlerin tanımları aşağıdadır:

  • Psikiyatri Yeterlik Kurulu (Board), Türkiye Psikiyatri Derneği'nin (TPD) bir yan kuruluşudur. Psikiyatri uzmanlarının mesleki yeterliklerini değerlendirmekle görevlidir.
  • Psikiyatri yeterliği, psikiyatri uzmanlarının temel bilgiler, güncel bilgiler ve psikiyatri uygulamalarıyla ilgili yeterliğini tanımlar. 

Amaç

Madde 2- Psikiyatri Yeterlik Kurulunun amacı

  • Psikiyatri Yeterlik Kurulunun temel amacı, i) psikiyatri uzmanlık ve uzmanlık sonrası eğitiminin standartlarının belirlenmesi ve standardın yükseltilmesi için çalışmalarda bulunmak; ii) psikiyatri uzmanlık eğitiminin belirlenen standartlara uygun olarak verilmesi ve eğitimin niteliğinin yükseltilmesi için eğitim kurumları arasında işbirliğini sağlayıcı çalışmalar yapmak; iii) psikiyatri uzmanlarının bilgi ve uygulama becerilerinin gelişmesi için sürekli tıp eğitimi (STE) etkinliklerine katılımlarını teşvik etmek, özendirmek ve değerlendirmektir.          
  • Psikiyatri Yeterlik Kurulu amacını, psikiyatri uzmanlarına yönelik ülke genelinde merkezi ve standart bir sınavla ilgili başvuru koşullarını tanımlamak, belirli aralıklarla sınav düzenlemek, sınavda başarılı olanlara Yeterlik Belgesini vermek yoluyla gerçekleştirir.

Çalışma İlkeleri

Madde 3- Psikiyatri Yeterlik Kurulunun çalışma ilkeleri, Tıpta Uzmanlık Tüzüğü, Türk Tabipleri Birliği-Uzmanlık Dernekleri Koordinasyon Kurulu (TTB-UDEK) Yönergesi ve TPD Tüzüğü ile uyumludur. Tıpta Uzmanlık Tüzüğü, TTB-UDEK Yönergesi veya TPD Tüzüğünde değişiklik söz konusu olduğunda, bu uyum, karşılıklı etkileşime izin verecek şekilde sürdürülür. Çalışmalarında, Avrupa Tıp Uzmanları Birliği (Union Europeen des Medecins Specialistes-UEMS) ilkeleriyle uyumu gözetir.

Adres

Madde 4- Psikiyatri Yeterlik Kurulunun adresi; Türkiye Psikiyatri Derneği Merkezi Tunus Cad. 59/5 06680 Kavaklıdere / Ankara’dır.

 

KURUL VE ALTKURULLAR

Kurulun Yapısı

 

Madde 5- Psikiyatri Yeterlik Kurulunun yapısı aşağıdaki organlardan oluşur:

  • Yeterlik Genel Kurulu
  • Yeterlik Yürütme Kurulu
  • Akreditasyon Altkurulu
  • Eğitim Programlarını Geliştirme Altkurulu
  • Yeterlik Sınav Altkurulu

Yeterlik Genel Kurulu

Madde 6- Yeterlik Genel Kurulu;

  • Yeterlik Kurulunun ana karar organıdır.
  • Yeterlik Belgesi olan TPD üyelerinden oluşur.
  • Her iki yılda bir Ulusal Psikiyatri Kongresinde toplanır.
  • İki yılda bir yapılan Yeterlik Genel Kurulunda Yeterlik Yürütme Kurulunun 8 asıl, 8 yedek üyesinin ve Akreditasyon Altkurulunun 3 asıl, 3 yedek üyesinin seçimi yapılır.

Yeterlik Genel Kurulunun Görevleri

Madde 7- Yeterlik Genel Kurulunun görevleri şunlardır:

  • TPD Psikiyatri Yeterlik Kurulunun amaçlarını gerçekleştirmek için temel ilkeleri ve gerekli işleyiş kurallarını belirlemek,
  • Yeterlik Yürütme Kurulunun seçimle belirlenecek asıl ve yedek üyelerini 2 yıllığına seçmek, 
  • Yeterlik Yürütme Kurulunun çalışmalarını değerlendirmek, aklamak, önerilerde bulunmak ve gerekli kararları almak,
  • Akreditasyon Altkurulunun 3 üyesini seçmek.

Olağanüstü Yeterlik Genel Kurulu

Madde 8- Olağanüstü Yeterlik Genel Kurulu;
Aşağıdaki durumlarda tanımlanan koşullar oluştuktan sonraki 3 ay içinde, TPD Merkez Yönetim Kurulunun çağrısıyla, saptadığı tarihte ve belirlediği gündemle toplanır.

  • Yeterlik Yürütme Kurulunun gerekli görmesi durumunda,
  • Yeterlik Yürütme Kurulu asıl ve yedek üyeleri toplamının yarısından fazlasının görevden ayrılması durumunda,
  • Son toplanan Yeterlik Genel Kurulu üyelerinin en az beşte birinin ortak başvurusu üzerine.
Yeterlik Yürütme Kurulu 

Madde 9- Yeterlik Yürütme Kurulu;

  • Yeterlik Genel Kurulunca seçilen 8 asıl, 8 yedek ve TPD Merkez Yönetim Kurulunca seçilen bir asıl, bir yedek olmak üzere toplam 9 asıl, 9 yedek üyeden oluşur.
  • Seçildikten sonraki ilk toplantısında kendi arasından bir başkan, bir başkan yardımcısı ve bir sekreter seçer.
  • a bendinde belirtilen ve Merkez Yönetim Kurulunca seçilecekler dışındaki Merkez Yönetim Kurulu üyeleri, Yeterlik Yürütme Kuruluna aday olamazlar ya da aday gösterilemezler.   
  • Yeterlik Yürütme Kurulu, Yeterlik Genel Kurulu üyeleri arasından seçilir. Aday olacakların, bir eğitim kurumunda en azından 5 yıldan beri eğitici olarak çalışıyor ya da kurumsal eğitim etkinlikleri içinde en azından 5 yıldan beri etkin olarak yer alıyor olmaları zorunludur.
  • Mazeretini yazılı olarak bildirmeden ardı ardına iki kez toplantıya katılmayan üyenin üyeliği düşer ve yerine seçimde belirlenen sıraya ve eksilen sayıya göre yedek üyeler göreve çağrılır. 

Yeterlik Yürütme Kurulunun Görevleri
                                            
Madde 10- Yeterlik Yürütme Kurulunun görevleri şunlardır:

  • Psikiyatri Yeterlik Kurulunun çalışmalarını düzenlemek, alınan kararları yürütmek ve görevlendirmeleri izlemek,
  • Akreditasyon Altkurulu, Eğitim Programlarını Geliştirme Altkurulu ve Yeterlik Sınav Altkurulunun üçer üyesini kendi içinden; Eğitim Programlarını Geliştirme Altkurulu ve Yeterlik Sınav Altkurulunun dörder üyesini kendi dışından atamak,
  • Yeterlik altkurullarının çalışmalarını sağlamak, izlemek ve işlevlerini düzenlemek, gerekli görüldüğünde toplantıya çağırmak, gerektiğinde kendi atadığı üyeleri görevden almak,
  • Eğitim Programlarını Geliştirme Altkurulu tarafından hazırlanan rapor doğrultusunda, eğitim kurumlarıyla ilişki kurarak eğitimin iyileştirilmesi çalışmaları yapmak,
  •  Eğitim Programlarını Geliştirme Altkurulu tarafından hazırlanan Uzmanlık Eğitimi Kayıt Belgesinin (asistan karnesi) eğitim kurumlarında uygulanması için gerekli çalışmaları yapmak,
  •  Yeterlik Sınav Altkurulunun görev tanımı içinde yer alan sınav yöntemi, ilkeleri ve uygulamasıyla ilgili konuları görüşerek karara bağlamak, 
  • Koşullar uygunsa Yeterlik Yazılı Sınavları için ÖSYM ya da benzeri bir kuruluşla işbirliği yapmak,
  •  Yeterlik sınavlarının tarihlerini, sınav giriş aidatını belirlemek ve en az 6 ay önce ilan etmek; sınava gireceklerin listesini onaylamak; sınav sonuçlarını kişiye bildirmek; sınavlarla ilgili itirazları değerlendirerek karara bağlamak,
  • Yeterlik Genel Kurulunda çalışma raporu sunmak,
  • Yeterlik Genel Kurulunda alınan kararları yürütmek,
  • Gerektiğinde Yeterlik Genel Kurulu üyesi olup olmadığına bakılmaksızın danışma hizmeti almak üzere, çalışma  konusunu tanımlayarak, Danışma Altkurulları oluşturmak,
  • Gerektiğinde Olağanüstü Yeterlik Genel Kurulunun toplanması için TPD Merkez Yürütme Kuruluna başvuruda bulunmak,
  • Yeterlik Genel Kuruluna karşı sorumludur.

Akreditasyon Altkurulu

Madde 11- Akreditasyon Altkurulu;

  • Yeterlik Genel Kurulu tarafından uzmanlık eğitimi veren kurumlarda en az 5 yıldır aktif eğitici kadrosunda bulunan üyeler arasından seçilen 3 asıl 3 yedek üye, Yeterlik Yürütme Kurulunun kendi içinden seçtiği 3 üye ve Eğitim Üstkurulunca belirlenen 3 asıl 3 yedek üye olmak üzere toplam 9 üyeden oluşur.
  • Altkurul üyeleri 2 yılda bir seçilir. Altkurul üyelerinin görev süresi en fazla iki dönemdir.
  • Altkurul kendi arasında bir başkan ve bir raportör seçer.
  • Mazeretini yazılı olarak bildirmeden ardı ardına iki kez toplantıya katılmayan üyenin üyeliği düşer ve yerine seçimde belirlenen sıraya ve eksilen sayıya göre yedek üyeler göreve çağrılır. 

Akreditasyon Altkurulunun Görevleri

Madde 12- Akreditasyon Altkurulunun görevleri şunlardır:

  • Yeterlik Yürütme Kurulu’nda ve Genel Kurulda Onaylanmış Ulusal Psikiyatri Uzmanlık Eğitim Programının tüm eğitim birimlerinde uygulanması ve sürekli geliştirilmesi için; eğitim veren birimlerin gönüllülüğüne dayanan ve ziyaret programları ana ilkeleri ile yürütülen bir akreditasyon mekanizması kurar. Aşağıda belirtilen konularda akreditasyon için rehber bilgiler, değerlendirme formları, anketler ve standartlar oluşturur ve güncelleme çalışmaları yapar:
    • Yeterlik Kurulu tarafından önerilen eğitim programı ile uyumlu bir eğitim programının (eğitim programının amaç ve hedefleri ve bunları gerçekleştirmedeki etkinliği, uzmanlık alanındaki hedeflerin -bilgi, beceri, tutum ve davranış- ölçülebilir davranışlar olarak açıkça tanımlanmış olup olmadığı, uzmanlık öğrencisinin kazanımlarının beklenen düzeyde olup olmadığı gibi) olup olmadığı ve bu programın düzenli olarak uygulanıp uygulanmadığı,
    • Alt yapının (sağlık hizmeti ve eğitim açılarından) yeterliliği ve uygunluğu,
    • Eğitici ve tıbbi personelin sayısı ve yetkinliği,
    • Hizmetin hacmi ve çeşitliliği, sağlık hizmeti sunumunun organize ve sistematik olup olmadığı,
    • Eğitim ortamının uygunluğu (görev tanımları, hizmet-eğitim dengesi, vb. gibi)
    • Araştırma olanaklarının bulunup bulunmadığı ve eğitim alanların bu etkinliklere yeterince katılıp katılmadığı.
  • Yukarıda yazılı standartlar çerçevesinde eğitim birimlerini ziyaret ederek değerlendirir, eksiklikleri belirler ve giderilmesi için öneriler geliştirir.
  • Eğitim ve uygulama etkinliklerinin ayrıntılı ve zamanında kaydedilip kaydedilmediğini denetler ve akreditasyon raporunda belirtir. Asistan karneleri ve/veya eğitim dosyaları (portfolyolar) yoluyla süreç içinde uygulanan becerileri nicelik ve nitelik olarak izler ve akreditasyon raporunda değerlendirilir.
  • Uzmanlık öğrencilerinin, eğitim sırasında ve uzmanlık eğitimi süresi sonunda bilgi, tutum, beceri ve performanslarını ölçmek ve değerlendirmek için yapılan tüm yazılı, sözlü, uygulama sınavlarını, süreç içindeki eğitici gözlemi-kanaati-değerlendirmelerini ve asistan karneleri gibi süreç değerlendirmelerini denetler. Bu değerlendirme sonucunda eğitim süreçlerinin düzenlenmesi ve organizasyonunda Eğitim Programlarını Geliştirme Altkurulu ve Yeterlik Sınav Altkurulu ile eşgüdüm içinde çalışır ve Yeterlik Yürütme Kuruluna bilgi verir.
  • Eğitim kurumlarının akreditasyonunu sağlamak üzere her bir ziyaret sonrası Yeterlik Yürütme Kuruluna yukarıda belirtilen başlıkları da içeren bir akreditasyon raporu verir.

Eğitim Programlarını Geliştirme Altkurulu

Madde 13- Eğitim Programlarını Geliştirme Altkurulu;

    • Yeterlik Yürütme Kurulunun seçeceği, uzmanlık eğitimi veren bir kurumda en az 5 senedir aktif eğitici konumunda bulunan 7 üyeden ve TPD Asistan Komisyonu asıl ve yedek temsilcisinden oluşur.
    • Altkurul üyeleri 2 yılda bir seçilir. Altkurulun görev süresi, Yeterlik Yürütme Kurulunun görev süresiyle sınırlıdır.  
    • Altkurul üyeleri kendi aralarından bir başkan ve bir sekreter seçerler.
    • Mazeretini yazılı olarak bildirmeden ardı ardına iki kez toplantıya katılmayan üyenin üyeliği düşer. Yeterlik Yürütme Kurulu yeni üye atamasını gerçekleştirir.
    • Yılda en az iki kez ve gerektiğinde Yeterlik Yürütme Kurulunun çağrısıyla toplanarak yıllık değerlendirmelerini ve çalışma programlarını içeren raporu Yeterlik Yürütme Kuruluna sunar.
    • Yeterlik Yürütme Kuruluna karşı sorumludur.

Eğitim Programlarını Geliştirme Altkurulunun Görevleri

Madde 14- Eğitim Programlarını Geliştirme Altkurulunun görevleri şunlardır:

  • Psikiyatri Uzmanlık Eğitim Programını aşağıdaki maddelerde verilen alt başlıkları içerecek şekilde belirler ve eğitim kurumlarında uygulanabilmesi için Yeterlik Yürütme Kuruluna önerilerde bulunur:
                  • Eğitim programının hedefleri ve gerekçeleri (genel ve özel hedefler –bilgi, beceri ve tutum-),
                  • Eğitim programının uygulama yöntemi (süre, rotasyonlar, eğiticiler ve kurullar gibi),
                  • Eğitim programını sınama yöntemi (ara sınavlar, uzmanlık sınavları, yazılı-sözlü sınavlar, sınav şekli, yeterlik ölçütleri gibi),
                  • Eğitim programının eğitim verilen kurumlarda değerlendirilme yöntemi (geribildirimler, müfredat analizi ve süreç değerlendirmesi gibi),
  • Gerekli rotasyonları, rotasyon hedeflerini, rotasyon eğitim programlarını ve rotasyon değerlendirme yöntemlerini belirler, öneriler getirir.
  • Eğiticilerin eğitimi konusunda çalışmalar yapar, çalıştaylar düzenler, öneriler getirir.
  • Uzmanlık Eğitimi Kayıt Belgesi (asistan karnesi) ve/veya eğitim dosyaları (portfolyolar) hazırlanma ve uygulanması konularında öneriler getirir ve standartları saptar.
  • Gerektiği takdirde Yeterlik Yürütme Kuruluna danışarak alt gruplar oluşturabilir.
  • Yılda en az iki kez ve gerektiğinde Yeterlik Yürütme Kurulunun çağrısı ile toplanarak hazırladıkları raporu Yeterlik Yürütme Kuruluna sunar.
  • Yeterlik Yürütme Kuruluna karşı sorumludur.
Yeterlik Sınav Altkurulu 

Madde 15- Yeterlik Sınav Altkurulu;

    • Yeterlik Yürütme Kurulunun (i) TPD Merkez Yönetim Kurulu üyesi olmayan ve bir eğitim kurumunda en azından 5 yıldan beri eğitici olarak çalışan ya da kurumsal eğitim etkinlikleri içinde en azından 5 yıldan beri etkin olarak yer alan profesör, doçent, klinik şefi ve klinik şef yardımcıları, (ii) son 5 yılda, TTB-STE Kredilendirme Kurulu ya da Yeterlik Yürütme Kurulunca geçerliliği kabul edilen bir uluslararası kredilendirme kuruluşu tarafından kredilendirilmiş psikiyatri alanındaki STE etkinliklerinden, Yeterlik Yürütme Kurulu tarafından belirlenecek miktarda STE kredisi almış olanlar, (iii) Yeterlik Yürütme Kurulu tarafından belirlenecek ulusal ve uluslararası düzeyde yayın standartlarına sahip olanlar arasından seçeceği 7 üyeden oluşur. Sınav Altkurulu üyelerinin seçiminde, eğitim becerileri kursu ve/veya sınav ölçme değerlendirme kursunu tamamlamış olma tercih nedenidir.
    • Altkurul üyeleri 2 yılda bir seçilir. Altkurulun görev süresi, Yeterlik Yürütme Kurulunun görev süresiyle sınırlıdır.  
    • Altkurul üyeleri kendi aralarından bir başkan ve bir sekreter seçerler.
    • Mazeretini yazılı olarak bildirmeden ardı ardına iki kez toplantıya katılmayan üyenin üyeliği düşer. Yeterlik Yürütme Kurulu yeni üye atamasını gerçekleştirir.
    • Yılda en az iki kez ve gerektiğinde Yeterlik Yürütme Kurulunun çağrısıyla toplanarak yıllık değerlendirmelerini ve çalışma programlarını içeren raporu Yeterlik Yürütme Kuruluna sunar.
    • Yeterlik Yürütme Kuruluna karşı sorumludur.

Yeterlik Sınav Altkurulunun Görevleri

 

Madde 16- Yeterlik Sınav Altkurulunun görevleri şunlardır:

    • Yeterlik Sınavının yöntem ve ilkelerine ilişkin raporunu Yeterlik Yürütme Kuruluna sunmak,
    • Yeterlik Yazılı Sınavları için, ülke genelinde eğitim kurumlarından psikiyatri alanındaki temel ve güncel bilgileri esas alan sorular toplayarak soru bankası oluşturmak ve her yıl güncelleştirmek, soru bankasını muhafaza etmek ve güvenliğini sağlamak, sınav döneminde soru bankasından sınav sorularını seçmek,
    • Yeterlik Yazılı Sınavlarını gerçekleştirmek; gerektiğinde Yeterlik Yürütme Kurulu tarafından belirlenen ÖSYM ya da benzeri bir kuruluşla işbirliği yapmak,
    • Yeterlik Uygulama Sınavı için sınav jürisi oluşturarak Yeterlik Yürütme Kuruluna önermek,
    • Yazılı ve uygulama sınavlarının gizlilik ve nesnellik ilkelerine göre gerçekleştirilmesini ve değerlendirilmesini sağlamak,
    • Sınav sonuçlarını Yeterlik Yürütme Kuruluna bildirmek,
    • Sınav sonuçlarının saklanmasını sağlamak.

            Eğitim Üstkurulu

            Madde 17- Eğitim Üstkurulu;
a) Üniversitelerin Tıp Fakültelerinde psikiyatri anabilim dalı başkanlarından ve Sağlık Bakanlığı Eğitim ve Araştırma Hastanelerinin eğitim birimlerindeki şeflerden oluşur.

Eğitim Üstkurulunun Görevleri

Madde 18- Eğitim Üstkurulunun görevleri şunlardır:

  • Akreditasyon Altkurulunun 3 asıl ve 3 yedek üyesini kendi arasından seçer.
  • Yeterlik Yürütme Kuruluna her alanda danışmanlık yapar.
  • Kurul ve Altkurulların aldığı kararların uzmanlık eğitimi sürecinde birimlerde uygulanması için çaba gösterir.
  • Uygulamada doğan sorunlar hakkında geri bildirim verir ve bu sorunlarla ilgili çözüm önerir.
  • Yeterlik Yürütme Kurulunun gereksinimleri doğrultusunda en az 2 yılda bir kez toplantıya çağrılır.

UZMANLIK ALANI VE EĞİTİMİ

 

Uzmanlık Alanı

Madde 19- Psikiyatri uzmanlık alanı, Sağlık Bakanlığı Tıpta Uzmanlık Tüzüğünde Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanlığı olarak tanımlanan tıp ana dalını kapsar.

Uzmanlık Eğitimi

Madde 20- Psikiyatri uzmanlık eğitim süresi ve yapılacak rotasyonlar ile süreleri Tıpta Uzmanlık Tüzüğü ile belirlenir. Eğitimin içeriği dünya genelinde psikiyatri bilim alanının bilimsel ve nesnel bilgileriyle tanımlanır.

EĞİTİMİN BELGELENDİRİLMESİ

Uzmanlık Eğitimin Belgelendirilmesi
 
Madde 21-  Bir psikiyatri uzmanının Madde 22’de tanımlanan sınava  girebilmesi için TPD Yeterlik Kuruluna bir dilekçeyle başvurması ve aşağıda sayılan belgeleri dilekçeye eklemesi gereklidir.

  • Türkiye'de Psikiyatri Uzmanı olarak çalışabilir olduğunu gösterir belge,
  • Asistanlığı süresince asistan karnesi uygulanmışsa bu karnenin asistanlık yaptığı kurum tarafından onaylanmış  bir örneği.

SINAVLAR

Yeterlik Sınavları

Madde 22- Gönüllülük temelinde yapılan Yeterlik Sınavları şu şekilde gerçekleştirilir:

  • Sınavın şekli ve takvimi, Yeterlik Sınav Altkurulunun önerisi ve Yeterlik Yürütme Kurulununun kararıyla ilan edilir.
  • Yeterlik Sınavlarına girebilmek için Madde 21’de belirtilen uzmanlık eğitimine ilişkin belgelerin tamamlanmış olması gerekir.
  • Yeterlik Sınav Altkurulu, Yeterlik Sınavlarına girmek üzere başvuran adayların başvurularını değerlendirerek, Madde 21’de belirtilen uzmanlık eğitimi başvuru belgelerini inceler ve uygun olanların listesini Yeterlik Yürütme Kuruluna sunar.
  • Yazılı Sınav ve Uygulama Sınavı olarak iki aşamada yapılır.
  • Sınav sonuçları, Yeterlik Yürütme Kurulu tarafından sınava katılan kişilere bildirilir; kazananlara Yeterlik Belgesi verilir.
  • Tıpta Uzmanlık Tüzüğünde tanımlanmış yan dallarda yeterliliğe girebilmek için psikiyatri  ana dalından Yeterlik Belgesinin alınmış olması gerekir.

 Yazılı Sınav

Madde 23- Yazılı Sınavla ilgili ilkeler şunlardır:

  • Adayın temel ve güncel psikiyatri bilgisini ölçmeye yönelik olarak yapılan sınavdır.
  • Yılda en az bir kez yapılır.
  • Bu sınava psikiyatri ana dalında uzmanlığını almış ve Madde 21'deki şartları yerine getirmiş her aday ve son yıl asistanları katılabilirler.
  • Başarısız olunduğunda yeniden sınava girebilmek için, son 2 yılda, TTB-STE Kredilendirme Kurulu ya da Yeterlik Yürütme Kurulunca geçerliliği kabul edilen bir uluslararası kredilendirme kuruluşu tarafından kredilendirilmiş psikiyatri alanındaki STE etkinliklerinden, Yeterlik Yürütme Kurulu tarafından belirlenecek miktarda STE kredisi alınmış olması gerekir.

Uygulama Sınavı 

Madde 24- Uygulama Sınavıyla ilgili ilkeler şunlardır:

  • Adayın bilgisini ve klinik becerisini ölçmeye yönelik sınavdır.
  • Uygulama Sınavına, Yazılı Sınavda başarılı olanlar katılabilirler.
  • Yılda en az bir kez yapılır.
  • Uygulama Sınavı, Yeterlik Sınav Altkurulunca oluşturulan jüri ya da jüriler tarafından yapılır.
  • Uygulama Sınavına başvurabilmek için, Yazılı Sınavda başarılı olunan tarihin üzerinden 3 yıldan fazla bir süre geçmemiş olması gerekir.
  • Başarısız olunduğunda yeniden sınava girebilmek için, son iki yılda, TTB-STE Kredilendirme Kurulu ya da Yeterlik Yürütme Kurulunca geçerliliği kabul edilen bir uluslararası kredilendirme kuruluşu tarafından kredilendirilmiş psikiyatri alanındaki STE etkinliklerinden, Yeterlik Yürütme Kurulu tarafından belirlenecek miktarda STE kredisi alınmış olması gerekir.

Yeterliliğin Belgelendirilmesi 

Madde 25- Yeterliliğin Belgelendirilmesi ile ilgili ilkeler şunlardır:

  • Yeterlik Sınavının her iki aşamasında başarılı olanlara Yeterlik Belgesi verilir.
  • Yeterlik Belgesinin geçerlilik süresi 10 yıldır.

 
 Yeniden Belgelendirme
 
Madde 26- Yeniden Belgelendirmeyle ilgili ilkeler şunlardır:
Yeniden Yeterlik Belgesi alabilmek için, son 10 yılda, TTB-STE Kredilendirme Kurulu ya da Yeterlik Yürütme Kurulunca geçerliliği kabul edilen bir uluslararası kredilendirme kuruluşu tarafından kredilendirilmiş psikiyatri alanındaki STE etkinliklerinden, Yeterlik Yürütme Kurulu tarafından belirlenecek miktarda STE kredisi alınmış olması gerekir. STE kredilerinin en az yarısı, son 5 yılda alınmış olmalıdır.

ÖZEL DURUMLAR

Madde 27- Yabancı bir ülkede Psikiyatri Uzmanlık eğitimini tamamlayan ve o ülkenin Psikiyatri Yeterlik Sınavına girmeye hak kazanan kişiler, giriş için gerekli koşullara uygun olduklarını belgelendirdikleri takdirde, TPD Psikiyatri Yeterlik Sınavına girebilirler. Bu kişiler için aranacak koşullar ve izlenecek kurallar, Yeterlik Yürütme Kurulu tarafından belirlenir ve ilan edilir.

Madde 28- Türkiye'den psikiyatri uzmanlarının Avrupa Tıp Uzmanları Birliği ya da Amerika Birleşik Devletleri tarafından tanınan Psikiyatri Yeterlik Sınavına girmesi durumunda, kazanılan  Yeterlik Belgesi ülkemizde alınan Psikiyatri Yeterlik Belgesine denk sayılacaktır.

Madde 29- Meslekten ömür boyu men cezası alanlar, Yeterlik Sınavlarına kabul edilmezler; daha önceden almışlarsa Yeterlik Belgeleri  iptal edilir.

YÜRÜRLÜK

Madde 30- Bu yönerge, 8 Kasım 2003 tarihinde yürürlüğe girer.

YÜRÜTME

Madde 31- Bu yönergeyi TPD Merkez Yönetim Kurulu yürütür.

GEÇİCİ MADDELER

Geçici Madde 1-

Bu yönergenin oylanarak kabul edildiği TPD Genel Kurulunda, seçilme koşullarını taşıyan üyeler arasından 8 kişi ve TPD Merkez Yönetim Kurulundan bir kişi Geçici Yeterlik Yürütme Kuruluna seçilir.

Geçici Yeterlik Yürütme Kurulunun görev süresi en fazla 1 yıldır.

Geçici Madde 2-
Geçici Yeterlik Yürütme Kurulunun görevleri:

  • Geçici Madde 3 (a) bendinde tanımlanan başvuruları kabul etmek, uygun olanlara Yeterlik Belgesi vermek,
  • Bir yılın sonunda Yeterlik Genel Kurulunun toplanması için gerekli hazırlıkları yaparak Merkez Yönetim Kuruluna başvurmak.

Geçici Madde 3-

Sınav yapılmaksızın Yeterlik Belgesi alınabilmesi için; (i) profesör, doçent, klinik şefi, klinik şef yardımcısı olunması, (ii) son 5 yılda, TTB-STE Kredilendirme Kurulu ya da Geçici Yeterlik Yürütme Kurulunca geçerliliği kabul edilen bir uluslararası kredilendirme kuruluşu tarafından kredilendirilmiş psikiyatri alanındaki STE etkinliklerinden, Geçici Yeterlik Yürütme Kurulu tarafından belirlenecek miktarda STE kredisi alınmış olması, (iii) Geçici Yeterlik Yürütme Kurulu tarafından belirlenecek sayıda ve nitelikte yayımlanmış çalışmanın bulunması koşulu aranır. Bu koşullara sahip olanlara yönergenin kabulünden sonraki iki yıl içinde ilgili kurullara gerekli belgelerle başvurdukları takdirde, birinci yılda Geçici Yeterlik Yürütme Kurulunca, ikinci yılda seçilmiş Yeterlik Yürütme Kurulunca sınav yapılmaksızın Yeterlik Belgesi verilir. Bu şekilde verilmiş Yeterlik Belgesinde, “sınav yapılmaksızın verilmiştir” ibaresi yer alır.

  • Bu şekilde alınmış Yeterlik Belgesinin geçerlilik süresi 5 yıl olup, 5 yılın sonunda tekrar Yeterlik Belgesi alınabilmesi için Yeterlik Sınavında başarılı olmak gerekir.

Bu geçici maddenin geçerlilik süresi, yönergenin yürürlüğe girdiği tarihten sonraki iki yıldır.

Geçici Madde 4-
Yeterlik Genel Kurulu, Geçici Madde 3 ve Madde 28'de belirtilen koşullara uygun olarak Yeterlik Belgesi verilen üyelerin katılımıyla toplanır. Yeterlik Sınavları, Yeterlik Genel Kurulunun toplanıp yönergede belirtilen kurul ve altkurulların oluşumundan sonraki bir yıl içinde yapılır.

Geçici Madde 5-
Sınavsız Yeterlik Belgesi olanlar, 2009 yılında yapılacak olan Yeterlik Genel Kurulu’ndan başlayarak 5 yıl boyunca Yeterlik kurul ve altkurullarına katılabilir ve bu kurul ve altkurullarda görev alabilirler. Sınavsız Yeterlik Belgeleri bu kurullarda görev almak dışında kullanılmaz.