Ayakta Teşhis ve Tedavi Yapılan Özel Sağlık Kuruluşları Hakkında Yönetmelik

psikiyatri.org.tr /

TTB GENEL MERKEZİ’NE
 
        Ayakta Teşhis ve Tedavi Yapılan Özel Sağlık Kuruluşları Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile ilgili olarak derneğimiz üyelerinin görüşleri alınmış ve bu görüşler doğrultusunda uzmanlık alanımızla ilgili olarak ekteki yönetmelik üzerinde kırmızı fontla belirtilen değerlendirmeler yapılmıştır.
        Öncelikle, yönetmelikte yapılması istenen değişikliklerin sadece özel sağlık kuruluşlarını ilgilendiren değişiklikler olmadığı vurgulanmalıdır. Resmi ya da özel tüm sağlık kuruluşlarında benzer değişiklikler yapıldığı takdirde bu değişikliklerin anlam kazanması sözkonusudur. Kamuya bağlı sağlık kuruluşlarında hasta muayene koşulları bu yönetmelikte tanımlanan ölçütleri karşılamamaktadır. Bu ölçütlerin sadece özel sağlık kuruluşlarından isteniyor olması adil ve hukuka uygun  değildir. Yönetmelikte tıbbi uygulama farklılıkları olan branşlar arası farklılıklar gözetilmemiştir.
                    Tüm sağlık kuruluşlarını kapsayan bir düzenleme, standartizasyon ve branşlara göre düzenleme yapılabilmesi için, alanımıza özgü aşağıda sıralanan önerilerimizin dikkate alınmasının uygun olacağı düşünülmektedir. 
        Bu değerlendirme ve önerilerimiz çerçevesinde derneğimiz öncelikle bu yönetmeliğin iptali için gerekli hukuki işlemlerin yapılmasının uygun olacağını düşünmektedir.
Sayglarımızla.
 
Türkiye Psikiyatri Derneği
Merkez Yönetim Kurulu
 
 
 
3 Ağustos 2010 SALI
 Resmî Gazete
 Sayı : 27661
 
YÖNETMELİK
 
Sağlık Bakanlığından:
 
AYAKTA TEŞHİS VE TEDAVİ YAPILAN ÖZEL SAĞLIK KURULUŞLARI
 
HAKKINDA YÖNETMELİKTE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA
 
DAİR YÖNETMELİK
 
MADDE 1 - 15/2/2008 tarihli ve 26788 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan
Ayakta Teşhis ve Tedavi Yapılan Özel Sağlık Kuruluşları Hakkında
Yönetmeliğin 12/Ç maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi aşağıdaki
şekilde değiştirilmiş ve aynı fıkraya aşağıdaki (h) ve (ı) bentleri
eklenmiştir.
 
"a) Hasta bekleme salonu: Kullanım alanı en az 20 metrekaredir, ikiden
fazla her bir muayene odası için 5 metrekare ilave bekleme alanı
oluşturulur. Orta koridor bekleme amaçlı kullanılacak ise genişliği
asgari 3 metredir. Bu durumda bekleme için tahsis edilmiş 1 metrelik
bekleme alanı, toplam bekleme alanı hesabından düşülerek diğer bekleme
alanlarının değerlendirmesi yapılır. Özürlülerin de kullanımına uygun
şekilde düzenlenmiş bay ve bayan tuvaleti bulundurulur. Tuvaletler,
bekleme salonuna koridorla bağlantılıdır ve içerisinde acil çağrı
sistemi bulunur. Tuvalet içerisinde el yıkama bölümü ve gerekli hijyen
şartlarını sağlayacak malzemeler bulundurulur."
 
"h) Bebek emzirme ve bakım odası: Kadın hastalıkları ve doğum ile
çocuk sağlığı ve hastalıkları uzmanlarının hizmet verdiği
polikliniklerde, içinde lavabosu bulunan asgari 5 metrekarelik bebek
emzirme ve bakım odası bulunması gerekir."
 
"ı) Kapılar: Hasta kullanımına ait tüm kapılar sedye ve tekerlekli
sandalye geçişine uygun olacak şekilde en az 110 santimetre
genişliğinde olması gerekir."
 
MADDE 2 - Aynı Yönetmeliğe 12/Ç maddesinden sonra gelmek üzere
aşağıdaki 12/D maddesi eklenmiştir.
 
"Muayenehane standardı ve açılması
 
MADDE 12/D - (1) Muayenehanelerin taşıması gereken asgari tesis,
hizmet ve personel standartlarına ilişkin şartlar aşağıda
belirtilmiştir:
 
a) Hekim çalışma odası/hasta muayene odası: Muayenehanede, 8 metrekare
hekim çalışma alanı ve 8 metrekare hasta muayene alanı olmak üzere en
az 16 metrekare kullanım alanına sahip, yeterli şekilde aydınlatılan
ve havalandırılan hasta muayene odası ayrılır. Hasta muayene
odalarında uzmanlık dalına uygun araç, gereç ve donanım ile hasta
muayene masası, soyunma bölümü ve lavabo bulunur. Kadın hastalıkları
ve doğum ile üroloji muayene odalarında ayrıca, içerisinde sıvı
sabun-tuvalet kağıdı ve kağıt havlu gibi hijyen araçları bulunan
tuvaletin bulunması gerekir. Bu bölümde, hasta mahremiyetini ihlâl
etmeyecek ve uygun şartlarda muayeneyi temin edecek şekilde ses,
görüntü ve gürültü açısından gerekli düzenlemeler yapılır.
Psikiyatri uzmanları hastaları ile görüşmelerini bir görüşme odasında hasta ile birebir yapmaktadırlar. Gereğinde hasta yakınları ile görüşmeler de bu odalarda yapılıp, oturma alanı dışında bu odalarda ek donanıma gereksinim duyulmamaktadır. Bu odaların hasta mahremiyetini gözeten özellikte olması dışında ek araç ve gerece gereksinim yoktur. Psikiyatri uzmanları aynı odayı hekim çalışma alanı olarak ta kullanabildiklerinden ayrı bir hasta muayene odası ya da hekim çalışma alanı ayırımına gereksinim duymazlar. Bu görüşme odalarında gerçekleştirilemeyecek ayrıntılı genel tıbbi değerlendirme sözkonusu olduğunda ilgili branşlardan konsultasyon ya da laboratuar incelemelerin istenmesi sözkonusudur.    
 
b) Hasta bekleme salonu: Kullanım alanı en az 20 metrekaredir. Bekleme
salonu sekreter hizmet alanı olarak da kullanılabilir.
Psikiyatri uzmanları genel olarak saatleri belirli randevulu bir düzende çalışmaktadırlar. Bu nedenle hasta bekleme odalarında polikliniklerde olduğu gibi, çok sayıda hastanın ve yakınlarının uzun sürelerle beklemesi sözkonusu değildir. Bu nedenle metrekare ile belirlenmesi gerekli bir muayenehane düzenlemesine gereksinim duyulmamaktadır.
 
c) Tuvalet: Özürlülerin de kullanımına uygun şekilde düzenlenmiş
tuvalet bulunur. Tuvalet, bekleme salonuna koridorla bağlantılıdır ve
içerisinde acil çağrı sistemi bulunur. Tuvalet içerisinde el yıkama
bölümü ve gerekli hijyen şartlarını sağlayacak malzemeler
bulundurulur.
Genel hijyenik koşullar sağlık hizmeti verilen her ünitede olduğu gibi psikiyatri muayenehanelerinde de sağlanmaktadır. Özürlülere ilişkin genel tedbirler alınabilir.
 
ç) Arşiv birimi: Sağlık kayıtlarının tutulacağı, dosyalama, verilerin
toplanması ve istatistikî değerlendirmeler ile resmi kurum ve sigorta
kurumlarına yapılacak bildirimlerin hazırlanması gibi çalışmaların
güvenli bir şekilde yapılabileceği bir büro veya bölüm bulundurulur.
Psikiyatrik uygulamalarda hasta mahremiyeti daha ayrı ve özel bir önem taşıdığından kayıtlar genel olarak hekim tarafından tutulmakta ve resmi kuruluşlarla ilişkilerde yazışmalar hekim tarfından yürütülmektedir. Muayenehane uygulamalarında SGK ile anlaşmalı olmak sözkonusu olmadığından tüm diğer yazışmalar hekim tarafından doktor çalışma odasında yapılabildiğinden ayrı bir arşiv birimine gereksinim yoktur.
 
d) Pansuman ve acil müdahale bölümü/odası: En az 10 metrekare kullanım
alanına sahip olması gerekir. Acil müdahaleler için gerekli olan acil
seti bulundurulur. Acil setinde; ambu, laringoskop, endotrakeal tüp
bulundurulması gerekir. İlaçlar, muayenehane içinde sürekli hazır
bulundurulur ve kolay ulaşılabilir bir yerde olur.
Psikiyatrik uygulamalarda genel olarak yaşamsal tıbbi girişimlerde bulunmayı gerektiren acil durumların  çok nadir olması nedeniyle ayrı bir tıbbi müdahale bölümüne gereksinim duyulmamakla birlikte acil tıbbi girişimi gerektiren durumlar için belirtilen acil setinin muayenehanelerde bulunması uygundur.
 
e) Asansör ve merdivenler: Giriş katta olmayan muayenehanelerin
bulunduğu binada, hastanın tekerlekli sandalye ile girebilmesini
sağlamak amacıyla, girişi en az 80 santimetre genişliğinde asansör
olması gerekir. Merdivenin gerektiğinde sedye ile hasta taşınmasına
imkan sağlayacak şekilde, basamak yüksekliği 16-18 santimetre, basamak
genişliği 30-33 santimetreyi sağlamak kaydıyla merdiven ve sahanlığın
genişliği en az 1,30 metredir. Merdiven basamak yüksekliği özürlülerin
çıkışını zorlaştırmayacak şekilde düz bir satıhla bitirilir,
muayenehanenin girişi, zemin seviyesinde değilse %8 eğimli rampa
yaptırılır.
f) Kapılar: Hasta kullanımına ait tüm kapılar sedye ve tekerlekli
sandalye geçişine uygun olacak şekilde en az 110 santimetre
genişliğinde olması gerekir.
Psikiyatri muayenehanelerinde sedyede taşınmayı gerektiren genel tıbbi sorunlar nedeniyle hasta başvurusu genellikle sözkonusu değildir. Nadiren tekerlekli sandalye ile hastaların başvurusu sözkonusu olabilmektedir. Bu nadir durumlarda, hastalar kamu hastanelerindekine benzer şekilde gerekli çözümler üretilerek ve ek tedbirler alınarak psikiyatrik görüşmeler yapılabilmektedir. Özellikle bu durumdaki nadir olgular dikkate alınarak istenen ana yapı tadilatları (özellikle merdiven ve asansör özellikleri, muayenehane olarak kullanılan genel binaların sadece tıbbi hizmetler çerçevesinde düzenlenmesi mümkün olamayacağından, halen varolan hemen hemen tüm psikiyatri muayenehanelerinin çalışma ruhsatı alamaması sözkonusudur. Bu durum zaten eksikliği bilinen ruh sağlığı hizmetlerine ulaşma hakkı ve kamu yararı açısından değerlendirilmelidir.
 
g) Aydınlatma ve ısıtma: Hastaların ve personelin kullandığı bütün
alanlar uygun bir şekilde havalandırılır ve yeterli gün ışığı ile
birlikte enerji kaynaklarından yararlanılarak bu kullanılan alanların
aydınlatılmaları sağlanır. Bütün alanlar kullanım saatleri boyunca
22-24 oC aralığında olacak şekilde ısıtılır/soğutulur. Muayenehane
içerisinde ortama gaz ve duman verebilecek ısıtma araçları
kullanılamaz.
Uygundur.
ğ) Personel: Muayenehanede en az bir sağlık personeli istihdam edilir.
Psikiyatrik uygulamalarda hasta mahremiyeti daha ayrı ve özel bir önem taşıdığından görüşmeler ve tıbbi girişimler mutlaka hekim tarafından yapılmakta, kayıtlar genel olarak hekim tarafından tutulmaktadır. Bu nedenle ek bir sağlık personeline gereksinim yoktur.
 
h) Kayıt ve bildirim: Bakanlıkça istenecek tıbbi kayıtlar, belirlenen
formata uygun şekilde ve belirli aralıklarla gönderilir.
Uygundur.
 
ı) Atıklar: Tıbbî atıklar ve çöpler hakkında 22/7/2005 tarihli ve
25883 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Tıbbî Atıkların Kontrolü
Yönetmeliği hükümleri uygulanır.
Psikiyatrik uygulamalarda tıbbi atık ve çöp sözkonusu değildir. Bu nedenle bu konuda psikiyatri muayenehanelerine yönelik özel bir düzenleme gerekmemektedir.
i) Bebek emzirme ve bakım odası:   Kadın hastalıkları ve doğum ile
çocuk hastalıkları uzmanlarının muayenehanelerinde içinde lavabosu
bulunan asgari 5 metrekarelik bebek emzirme ve bakım odası bulunur.
Psikiyatri muayenehanelerinde böyle bir düzenleme gerekmemektedir.
 
j) Hasta ve çalışan güvenliği: Muayenehanede teşhis ve tedavi
edilenlerle çalışanlar için sağlık kurum ve kuruluşlarında hasta ve
çalışan güvenliğinin sağlanması ve korunmasına ilişkin mevzuata uygun
tedbirler alınır.
Uygundur.
(2) Muayenehane açacak tabipler EK-1/d'deki belgelerle birlikte
müdürlüğe başvurur. Müdürlük, birinci fıkrada belirtilen şartları haiz
olup olmadığını yerinde inceler, uygun şartları taşıyan muayenehane
için hekim adına uygunluk belgesi düzenler.
 
(3) Muayenehaneler, müdürlükçe asgari altı ayda bir bu maddeye ve
EK-1/d'ye göre yerinde denetlenir. Denetim sırasında noksanlıkları
bulunan muayenehaneler uyarılır ve noksanlarını tamamlamak için yedi
gün süre verilir. Süre bitiminde noksanlıklarını tamamlamayan
muayenehanelerin noksanlığı giderilinceye kadar faaliyeti durdurulur."
Muayenehanelerin geçici de olsa faaliyetlerinin durdurulması(tıpkı bir devlet hastanesinin çok özel durumlarda-genel sağlığı tehdit eden ve risk oluşturan enfeksiyon riski,vb koşullarda-ameliyathane, yenidoğan ünitesi gibi belirli bölümlerinin hizmetinin geçici olarak kapatılması dışında tüm hizmetlerinin durdurulması gibi), kamu yararı açısından sakıncalıdır.
 
MADDE 3 - Aynı Yönetmeliğin 27 nci maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
 
"(8) Sağlık kuruluşları, istenecek tıbbi kayıtları, belirlenen formata
uygun şekilde ve belirli aralıklarla Bakanlığa gönderir."
 
MADDE 4 - Aynı Yönetmeliğin ekinde yer alan EK-1/d aşağıdaki şekilde
değiştirilmiştir.
 
 
 
"EK-1/d
 
 
 
MUAYENEHANE AÇMA BAŞVURUSUNDA
 
İSTENECEK BELGELER
 
 
 
1) Muayenehanenin açılışına ilişkin başvuru dilekçesi ve
muayenehanenin faaliyet göstereceği adresi,
 
2) Muayenehanenin oda esasında bütün mekânlarının ne amaçla
kullanılacağını gösterir en az 1/100 ölçekli ve Müdürlük tarafından
yerinde bizzat görülerek doğruluğu onaylanmış plan örneği,
 
3) Muayenehane açacak olan tabibin diplomasının ve varsa uzmanlık
belgesinin Müdürlükçe tasdikli sureti ile iki adet vesikalık
fotoğrafı,
 
4) Muayenehanede kullanılacak ve bulundurulması mecburi asgari tıbbi
malzeme ve donanım ile ilaç listeleri dikkate alınarak hazırlanmış,
Müdürlük tarafından yerinde bizzat görülerek doğruluğu onaylanmış
asgari araç-gereç ve ilaç listesi,
 
5) Binanın yapı kullanma izin belgesinin aslı ya da müdürlükçe onaylı
sureti,
 
6) Binanın, ilgili mevzuata göre alınmış depreme dayanıklılık raporu,
 
7) Binada, ilgili mevzuata uygun şekilde yangın için gerekli
tedbirlerin alındığını, tesisatın kurulduğunu ve binanın bu açıdan
uygunluğunu ayrıntılı olarak gösteren ve yetkili merciden alınan
belgeyi,
 
8) Çalışan personelin iş sözleşmesi ve Sosyal Güvenlik Kurumu kaydı,
 
9) Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliğine göre düzenlenmiş tıbbi atık
raporu ve tıbbi atıkların bertarafı için ilgili kurumla yapılmış
sözleşmeyi."
 
MADDE 5 - Aynı Yönetmeliğin ekinde yer alan Ek 6 sayılı Özel Sağlık
Kuruluşları Denetim formunun "2. Bölüm: Hizmet Birimlerine Esas
Bilgiler" bölümüne aşağıdaki satır eklenmiştir.
 
 
 
 
 
14- Tıbbi kayıtlar, belirlenen formata uygun şekilde ve istenen
aralıklarla Bakanlığa gönderiliyor mu ?
 
 
 
 
Uyarılır ve 3 gün süre
 
verilir.
 
 
Bildirim yapılıncaya kadar faaliyeti durdurulur.
 
 
 
 
 
 
 
MADDE 6 - Aynı Yönetmeliğe aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.
 
 "GEÇİCİ MADDE 7 - (1) 3/8/2010 tarihine kadar açılmış olan
muayenehaneler, 12/D maddesine bir yıl içerisinde uygunluklarını
sağlayarak müdürlüğe başvururlar. Müdürlükçe yerinde incelenen ve bu
Yönetmelikteki şartları taşıdığı tespit edilen muayenehanelere
uygunluk belgesi düzenlenir. Bu süre içerisinde yeni uygunluk belgesi
almayan muayenehanelerin valilikçe faaliyeti durdurulur."
 
MADDE 7 - Aynı Yönetmeliğe aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.
 
 "GEÇİCİ MADDE 8 - (1) Bakanlık, tıbbi kayıtların bildirimine ilişkin
bilgi işletim sistemini 3/8/2010 tarihinden itibaren bir ay içerisinde
kurar. Sağlık kuruluşları bu sistemin kurulmasından sonra bildirime
başlar."
 
MADDE 8 - Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
 
MADDE 9 - Bu Yönetmelik hükümlerini Sağlık Bakanı yürütür.
 
 
 
Yönetmeliğin Yayımlandığı Resmî Gazete'nin
 
Tarihi
 Sayısı
 
15/2/2008
 26788
 
Yönetmelikte Değişiklik Yapan Yönetmeliklerin Yayımlandığı Resmî Gazete'nin
 
Tarihi
 Sayısı
 
1
 23/7/2008
 26945
 
2
 11/3/2009
 27166
 
3
 31/12/2009
 27449 (5. Mükerrer)
 
4
 10/3/2010
 27517